Filmowy Ajt Bin Haddu – najsłynniejszy marokański ksar

Czy Maroko kojarzy Wam się z zamkami? Mnie nie kojarzyło się wcale, póki nie usłyszałam o niezwykłych kazbach i ksarach. Są one ufortyfikowanymi osadami wzniesionymi z… gliny, słomy i kamieni. Zważywszy na kruchość budulca brzmi to wręcz nierealnie, tymczasem pełniły one swoje funkcje obronne przez długie wieki. Jednym z najokazalszych w Maroku ksarów jest znajdujący się na liście UNESCO Ait Ben Haddou. Czerwone budowle zanurzone w palmowym gaju niesamowicie rozpalają wyobraźnię, gdyż miały one okazję pełnić rolę scenerii w niezliczonych realizacjach filmowych. Fun fact: było ich na tyle dużo, że nawet wśród samych mieszkańców ksaru nie ma zgody, co do ich ilości i ma się wrażenie, że przypisują oni Ait Ben Haddou miejsce realizacji każdej kasowej produkcji. 😉

***

5 rzeczy, które warto zrobić będąc w Ait Ben Haddou

• Podziwiaj Góry Wysokiego Atlasu

Miało być o tym osławionym zabytku, ale cóż poradzę… Moje oczy od razu powędrowały w kierunku dzieła Matki Natury, które w tym punkcie prezentują się zniewalająco. Wdrapując się na najwyższy punkt górujący nad Ait Ben Haddou, ma się doskonały widok na przepastne, surowe i pustynne otoczenie czerwonej osady kontrastujące w słoneczny dzień z bielą marokańskich szczytów. Bajka!

• Wypij Berber whisky z widokiem na kazby

Czyli marokańska herbata w najbardziej instagramowej miejscówce w Ait Ben Haddou. No dobra, nasza fotka szczególnie prezencyjna nie jest, ale tylko sprawdźcie hasztag #aitbenhaddou i zobaczcie cóż tam się dzieje. Trudno nazwać to miejsce herbaciarnią, bo miły właściciel zaprasza w ten zakątek pojawiając się z herbatką przygotowaną właściwie nie wiadomo gdzie. Niech nie zraża Was ten fakt. 😉 Nie pamiętam czy nosi ono jakąkolwiek nazwę, ale w trakcie spaceru traficie tam na pewno.

• Bądź niemal sam w miejscu pełnym historii

Uwaga! Punkt poprzedni nie łączy się z tym. 😉 Kolejki do zdjęcia we wskazanym wyżej miejscu niemal nie ustają, chyba że pojawicie się w Ait Ben Haddou z samego rana. Minusem tego rozwiązania ze względu na zdjęcia jest oczywiście światło, górujące już w porannych porach wysoko na niebie. Poza tym macie niepowtarzalną okazję do bycia sam na sam z historią tocząca się w tym miejscu od co najmniej 500 lat! Wciąż trudno mi w to uwierzyć zważywszy na budulec kazb.

• Spaceruj po miejscach, w których kręcono największe kinowe hity

To zdecydowanie najlepszy punkt programu. Stąpanie po miejscach, w których powstały najlepsze filmowe kadry. Wyobrażanie sobie samego siebie w roli reżysera, który trafia do Ajt Bin Haddu i obmyśla kolejne sceny. Marokański ksar udawał często Bliski Wschód; Syrię, Afganistan czy Palestynę. Powstawały tu m.in.: Gra o Tron, Asterix i Obelix, Gladiator, Klejnot Nilu i Lewrence z Arabii. Koniecznie zajrzyj do otwartych kazb, w których znajdziesz informacje o pełnionych przez nie rolach w poszczególnych produkcjach.

• Chłoń codzienne życie mieszkańców kazb

Zostało ich niewielu. Ajt Bin Haddou niemal całkowicie opustoszało i zostało w nim zaledwie kilka rodzin. Większość przeniosła się do bezpieczniejszych i użyteczniejszych budynków po drugiej stronie rzeki. Ci, którzy zostali trudnią się głównie obsługą turystów, sprzedażą rękodzieła (czasem trudno odróżnić je od azjatyckich podróbek…), a nawet hodowlą bydła! Ukradkowe spojrzenia rzucane czy to na towary, czy na kazby, zdeterminowały nawet próbę sprzedaży kozy, ale wszystko odbywało się w przemiłej, nienachalnej atmosferze!

Ait Ben Haddou dzisiaj

Czy mimo wszystkich znakomitości i niepowtarzalnego klimatu panującego w ksarze może on rozczarować? Może. Gdy znikają ekipy filmowe, gdy pojawiają się nieoczekiwane ulewne deszcze będące pokłosiem zmiany klimatu i nieprzewidywalnej pogody, Ait Ben Haddou dosłownie rozpływa się i zapada. Tu coś pęknięte, tu zarwane. Każdego roku kazby wymagają renowacji, i rzeczywiście, prace nad nimi wciąż trwały, jednak trudno było nie oprzeć się wrażeniu, że czasy świetności tego unikalnego miejsca minęły i już nie wrócą, a wszystko to spłynie pewnego dnia wraz z nurtem wezbranej pobliskiej rzeki…

Ajt Bin Haddu – informacje praktyczne

Jak dojechać do Ajt Bin Haddu?

Jeśli podróżujecie własnym autem, to nie ma najmniejszego problemu z dojazdem pod sam ksar. Trochę trudniej będzie bez auta, ale i to nie stanowi większego problemu.

Największe miasto w okolicy to Warzazat (Ouarzazate), skąd możecie negocjować cenę prywatnej taksówki pod samo Ait Ben Haddou. Znacznie tańszą alternatywą, na którą i my się zdecydowaliśmy jest grand taxi lub autobus do Tabourahte – miejscowości na skrzyżowaniu dróg, skąd jedna prowadzi do Ajt Bin Haddu. Przy skrzyżowaniu stoją taksówki, które można dzielić z innymi i dojechać na miejsce za około 10 dirhamów. Jeśli akurat nie ma żadnego transportu, możecie poczekać na powrót auta, albo tak jak my złapać autostop.

Analogicznie do Ajt Bin Haddu dostaniecie się z Marrakeszu czy Agadiru. Jeśli nie chcecie wykupować prywatnej wycieczki czy wynajmować auta, wystarczy że kupicie bilet do Tabourahte, a jeśli nie będzie takiej możliwości to do Warzazat. Kierowca autobusu zatrzyma się przy skrzyżowaniu bez najmniejszego problemu.

Przy skrzyżowaniu nie ma żadnego przystanka autobusowego. Jeśli chcecie jechać gdzieś dalej, po prostu musicie stanąć przy drodze i zatrzymywać jadące autobusy. My tak właśnie zrobiliśmy i za 65 dirhamów (25zł) dojechaliśmy do Agadiru. Tak jak wspominaliśmy w tekście o transporcie w Maroku, prywatni przewoźnicy są tańsi niż CTM i Supratours.

Nie daj się oszukać! Na co uważać?

Ajt Bin Haddu to spokojne miejsce bez agresywnego nagabywania. Kierując się jednak do ksaru, wybierzcie wejście nowym mostem, za którym nie są pobierane opłaty. Jeśli wejdziecie bokiem po przejściu rzeki, nie ma konieczności opłaty za zwiedzanie. Oficjalnie opłaty za wstęp nie istnieją, o czym przekonacie się wchodząc głównym wejściem. Zwracajcie też uwagę na podawane ceny za wejścia do niektórych kazb.

Przekraczając rzekę być może spotkacie dzieciaki, które pomagają w przejściu po kamieniach. Za każde takie przejście… pobierają one opłatę. Choć są to drobne kwoty, warto nie wspierać ich w żaden sposób. Ta sytuacja trwa od lat. Skoro turysta zapłaci nawet za podanie ręki, to po co iść do szkoły czy pracy? Jak widać musi się to opłacać. Jeśli chcecie wspierać lokalną ludność, róbcie to w sposób odpowiedzialny i przemyślany choćby kupując herbatę w knajpie, rękodzieło, czy wspierając realną pracę osób dorosłych.

Restauracje i polecane przez nas noclegi

Za murami Ait Benhaddou nie ma wielkiego wyboru knajp. My piliśmy herbatę i jedliśmy tadżin w restauracji, o której pisaliśmy na początku tekstu. Tuż przy wejściu na most ze świetnym widokiem na obiekt UNESCO. Nie była to wybitna kuchnia, ale mimo wszystko śmiało możemy polecić. Wzdłuż głównej drogi zlokalizowanych jest więcej restauracji. Tuż przy Ajt Bin Haddu znajdziecie także spory wybór noclegów. My wprawdzie spaliśmy w Warzazat, ale jeśli szukacie czegoś blisko zabytkowej kazby, polecić możemy:

Większość z noclegów dostępnych przez internet zarezerwujecie także na miejscu (ale nie do wszystkich może udać Wam się trafić) lub przez airbnb. Jeśli nie macie jeszcze konta, to z tego linku otrzymacie 100zł zniżki na pierwszą rezerwację!